Sağlık Rehberi / Sinir Sıkışması Nedir?
Sinir Sıkışması Nedir?
Sinir Sıkışması Nedir?
Kas ve kemik arasında çalışan sinirler, beyinden gelen sinyalleri vücuttaki organlara taşıyan kablo benzeri yapılardır. Sinirler aynı zamanda dokunma, soğuk ve sıcak gibi deriden aldıkları duyuları üst merkezlere iletmekle görevlidirler. İnsan vücudundaki tendon, kemik ve kıkırdak gibi dokular sinirlere baskı yaptığında sinir sıkışması meydana gelir. Sinir sıkışmasına tuzak nöropatisi denir. Elde oluşan 'karpal tünel sendromu' tuzak nöropatilerin %90'ını oluşturur. Travmalar, ameliyatlar ve kırık iyileşmesi sırasında ortaya çıkan aşırı gelişmiş bağ dokuları da sinir sıkışmasına neden olabilir. Ayrıca fıtıklar, kemik çıkıntıları ve spinal kanalın daralması da sinir sıkışmasına neden olabilir.
Sinir sıkışmasına ne sebep olur?
Dokuların sinirlere uyguladığı basınç sonucu ortaya çıkan sinir sıkışmasının nedenleri çoktur. Sinir sıkışmasının nedenleri şunları içerebilir:
- Bel fıtığı önemli bir sinir sıkışması nedenidir.
- Omurgadaki omurlar arasında bulunan jöle benzeri maddenin dış tabakasının yırtılmasıyla oluşan disk herniasyonu sinirleri ve sinir köklerini sıkıştırabilir.
- Travma ve yaralanma sonrası sinir sıkışması meydana gelebilir.
- Oturma ve duruş bozuklukları önemli bir nedendir.
- Ağır spor aktiviteleri sınır sıkışmasına neden olabilir.
- Doğumsal anomaliler ve genetik faktörler sinir sıkışması nedeni olabilir.
- Diyabet, tiroid rahatsızlıkları, kist ve tümör oluşumları sinir sıkışmasına neden olabilir.
Sinir sıkışması nasıl teşhis edilir?
Sinir sıkışması tanısı hastanın şikayetleri, fizik muayene, elektrofizyolojik inceleme ve görüntüleme yöntemleri ile konulabilir. Özellikle elektromiyografide (EMG) sinirlere elektriksel uyarı verilerek sinirin çalışıp çalışmadığı ortaya çıkarılır. Eğer sinirlerin iletiminde bir sorun varsa yeri ve derecesi belirlenir. Ayrıca uyarının kasa ulaşıp ulaşmadığı ve kasın bu uyarılara verdiği yanıt da değerlendirilir. EMG işlemi sırasında kas ve sinirlerden gelen sinyaller özel bir cihaz ve elektrotlar aracılığıyla dijital ortama veri olarak aktarılır. Dijital ortamdaki veriler nörologlar tarafından yorumlanır ve herhangi bir anormallik olup olmadığı değerlendirilir. EMG iki aşamada gerçekleştirilir. Elektrotların cilde yapıştırıldığı yüzey EMG ve iğne elektrotun kas içine yerleştirildiği iğne EMG olarak iki aşamaya ayrılır. İlk aşamada sinir iletim durumu belirlenir. Bunun için hastanın kol veya bacaklarına iletken madde sürülerek kayıt kabloları bağlanır ve uyarıcı elektrot aracılığıyla elektriksel uyarılar verilir. Kayıt kabloları aracılığıyla elde edilen veriler bilgisayara aktarılır, veriler dijital ortamda işlenerek bilgisayar ekranına yansıtılır. İkinci aşamada ise belirli kaslara steril bir iğne yerleştirilir, kasların istirahat ve kasılma halindeki elektriksel aktivitesi yine bilgisayar ekranına yansıtılarak doktor tarafından incelenir.
Sinir sıkışması için bir test var mı?
EMG, sinir sıkışması olup olmadığını belirlemek için kasların doğal elektriksel aktivitesini ölçmek için kullanılan bir testtir. EMG sayesinde hastalığın nedeninin kaslarda mı yoksa kasları besleyen sinirlerde mi olduğu tespit edilir. EMG, sinirlerdeki fonksiyon bozukluklarını tespit etmek, sinir ve kasları etkileyen hastalıkları teşhis etmek ya da hasarın şiddetini belirlemek için kullanılan bir yöntemdir. Ayrıca manyetik dalgalar yardımıyla vücudun görüntülenmesini sağlayan MR ile sinirlerin sıkıştığı bölgeler tespit edilebilmektedir. Görüntüleme sayesinde sinir sıkışmasına neden olan kistler, eklem yüzeyinde veya kasta oluşan büyümeler ve ödemler belirlenir.
Sinir sıkışmasının belirtileri nelerdir?
Sinir sıkışması sonucu ağrı belirleyici bir özelliktir. Bazı sıkışmalarda ağrı oluşmayabilir. Sinir sıkışması parmaklarda uyuşma ve karıncalanma, kavrama sırasında güçsüzlük ile kendini gösterir. Ayrıca sıcağa ve soğuğa aşırı maruz kalma, kas güçsüzlüğü ve terleme bozuklukları ortaya çıkabilir.
- Geceleri sizi uyandıran el uyuşması
- Sinir sıkışması bölgesinde ödem,
- Sıkışmanın olduğu bölgede ağrı veya acı,
- İleri vakalarda güç kaybı.
- Hareket ederken kas sertliği
- El ve parmaklarda karakteristik deformiteler
Farklı sinir sıkışması türleri var mıdır?
Bilinen önemli sinir sıkışması türleri şunlardır:
- Karpal tünel sendromu (el bileğinde sinir sıkışması)
- Bel fıtığı (omurgada sinir ve sinir kökü sıkışması)
- Kubital tünel sendromu (dirsekte ulnar sinir sıkışması)
- Peroneal sinir sıkışması (bacak ve dizde sinir sıkışması)
Sinir sıkışmasının tedavisi var mıdır?
Sinir sıkışmasının tedavisi hastanın durumuna ve sorununa göre bireysel olarak planlanmalıdır. Sıkışmanın görüldüğü bölge tespit edildikten sonra şiddetin seyrine göre atel ve bant kullanımı ile bölgenin dinlendirilmesi gerekebilir. Fizik tedavi süreci ve verilecek ilaçlar hastayı rahatlatır. Kortikosteroid enjeksiyonları ile analjezik ilaçlar doktor tavsiyesi üzerine alınmalıdır. Sinir sıkışmasının seyri artarak devam etmişse, bir şeyleri kavrayamama veya his kaybı varsa mutlaka cerrahi tedavi düşünülmelidir.
Sinir sıkışmasının ameliyatsız tedavisi var mıdır?
Sinir sıkışmasının durumuna göre ameliyatın yapılıp yapılmayacağına karar verilir. Sinir sıkışmalarının çoğunda fizik tedavi ve ilaçlar etkili olmaktadır.
Sinir sıkışması için kullanılan ilaçlar nelerdir?
Non-steroid antienflamatuarlar ya da kortikosteroid ilaçlar sinir sıkışmalarında uzman hekimler tarafından reçete edilir. Bu ilaçlar sayesinde sinirin sıkıştığı bölgedeki ödem azalır ve iltihaplanma önlenir.
Sinir sıkışması için egzersiz yapılır mı?
Sinir sıkışması için yapılacak egzersizleri uzman doktorlar belirlemelidir. Sinir sıkışmasının durumuna ve kişiye göre egzersizler tanımlanmalıdır. Hastalar tarafından bilinçsizce yapılan egzersizler bazen yarardan çok zarar getirebilir.
Sinir sıkışması tedaviniz için Deva Hastanesi'nden randevu alabilirsiniz. Hemen arayın!
